DELEUZE I FILM

Mišljenje slike kao slika mišljenja: bilješka o Deleuzeovoj filmozofiji

UDK: 791.32-051Deleuze, G.

Gilles Deleuze jedan je od prvih filozofa koji je analitički i sistematski pokušao razmotriti problematiku povijesti filma te film kao medij vizualnosti. Njegova filmozofska razmatranja o prostoru i vremenu, odnosno pokretu i vremenitosti filmske slike potakla su čitav niz studija u kojima se u zadnjih desetak godina film analizira iz filozofijske perspektive. U ovom tekstu autor se kritički osvrće na problematiku koju otvara Deleuze, napose kad je riječ o analizi slike kao pokreta i kretanja kao vremena. Osnovna autorova teza je da takvi pristupi osim filmološke imaju i metafizičko-filozofsku težinu: ovdje se ne radi samo o pukoj reprezentacijskoj historiji filma ili »sinkronijsko-dijakronijskoj taksonomiji«, nego o pravoj ontološkoj povijesti vremena kao takvog. Film stoga nije samo jedna od dominantnih vizualnih umjetnosti, nego on omogućava i filozofsku spoznaju svijeta u kojem živimo. Autor primjenjuje Deleuzeova promišljanja na neke od recentnih filmskih ostvarenja, smatrajući da nam takav interpretativni horizont pomaže shvatiti rezove u filmskoj praksi, diskontinuitete u filmskoj povijesti, kao i kognitivne procese kojima se otvaraju vrata jednog svijeta u kojem slika treba postati mišlju, a misao slikom.

Tonči Valentić